Veiligheid voor roeiers

Als roeier is het belangrijk om je bewust te zijn van de risico’s voor zowel jezelf als anderen op het water. Je bent als roeier namelijk erg kwetsbaar. Je kunt bijvoorbeeld omslaan en in koud water belanden. Ook is het belangrijk om opvallende kleding te dragen zodat je goed zichtbaar bent. Houd je aan de veiligheidsregels van je vereniging en het vaarreglement (BPR) om optimaal van het roeien te kunnen genieten. Je kunt ook altijd je roeivereniging om tips en instructies vragen.

Varen doe je Samen!

Als roeier deel je het vaarwater met andere gebruikers waar rekening mee moet worden gehouden. Je bent als roeier kwetsbaar. Voor uitgebreide informatie over veiligheid tijdens het roeien is de website ‘Varen doe je Samen’ een uitstekende bron. Deze website biedt waardevolle tips en richtlijnen voor roeiers om veilig het water op te gaan. Onder andere de 10 tips voor veilig roeien:

• Zorg dat je gezien wordt: draag opvallend gekleurde kleding (fluorescerend geel, oranje) 
• Kijk vaak en goed achterom, houd overzicht. 
• Houd altijd stuurboordwal, ook onder (smalle) bruggen. 
• Vaar een duidelijke koers en snelheid, zorg dat andere schepen duidelijk zien dat je laat lopen of weer oppakt. 
• Houd rekening met de dode hoek van binnenschepen. Tip: zie je de stuurhut, dan kan de schipper jou ook zien.
• Stop op een veilige plek. Zorg dat je aan de kant ligt. Stop niet in een bocht of vlak bij een brug 
• Laat schepen gemakkelijk passeren. Als een schip harder gaat dan jij, zorg dan dat hij snel op een overzichtelijke plek kan inhalen.  
• Let op bij bruggen, mag en kun je er veilig onderdoor varen? Is de brug voldoende hoog en breed? Houd je aan borden en bruglichten. Gaat de gele lamp boven een brug uit, volg dan de zijlichten.
• Roei niet bij slecht zicht: in de schemering of het donker, en niet bij mist. 
• Mijd het schroefwater van binnenschepen. Een manoeuvrerend schip kan zomaar gas geven en je meters opzij duwen.  

RI&E eigen roeiwater

In het webinar ‘RI&E eigen roeiwater’ wordt een praktische aanpak voor de Risico Inventarisatie en Evaluatie van het eigen roeiwater gepresenteerd. Deze vormt de basis voor de regels en adviezen die verenigingen dienen op te stellen voor een veilig gebruik van hun roeiwater.

Veel verenigingen besteden al de nodige aandacht aan de veiligheid op het water. Met behulp van de RI&E kunnen huidige regels en aanpak getoetst worden.

KNRB Richtlijn Zichtbaarheid

Per 1 november 2022 dient iedere roeivereniging de op de AV van november 2021 vastgestelde Richtlijn Zichtbaarheid te hebben geïmplementeerd. Op basis van de RI&E van het eigen roeiwater dient de vereniging te bepalen of het dragen van Hi-Vis kleding een vereiste is. Zie ook de Veelgestelde Vragen. Zit het antwoord op jouw vraag er niet tussen? Neem dan contact op met de Commissie Veiligheid via [email protected].  

Veilig het water op

Voorbereiding

Voordat je het water op gaat om te roeien, is een goede voorbereiding essentieel voor je veiligheid. Draag beschermende en goedzichtbare kleding om goed op te vallen op het water en houd je daarbij aan de Richtlijn Zichtbaarheid van de KNRB. Controleer je materiaal op eventuele gebreken en zorg dat je op de hoogte bent van de weersverwachting. Informeer jezelf over het vaarwater en de aanwezige scheepvaart, zodat je weet wat je kunt verwachten. Raadpleeg de infographic ‘Roeiers veilig het water op’ met 10 tips en basisvaarregels. Daarnaast is de Vaar Bewaarkaart een waardevolle bron. Hierop vind je een uitleg van alle verkeerstekens op het water, informatie over brug- en navigatielichten en de belangrijkste voorrangsregels. Neem deze informatie door voordat je gaat roeien om veilig en met vertrouwen het water op te gaan. 

Roeivaardigheid

Om veilig en verantwoord te kunnen roeien, is het belangrijk dat je beschikt over de vereiste bekwaamheden en ook je bekwaamheid onderhoudt. Roeiverenigingen stellen vaak specifieke eisen aan de roeivaardigheid van hun leden. Het is gebruikelijk dat leden een diploma of certificaat moeten behalen voordat ze het water op mogen. Daarnaast is het van belang om regelmatig te trainen en je vaardigheden te blijven ontwikkelen om je bekwaamheid op peil te houden. Door je aan de gestelde eisen van je roeivereniging te houden en actief te werken aan het behoud van je bekwaamheid, zorg je ervoor dat je veilig en met vertrouwen kunt roeien. 

Materiaal

Het juiste materiaal is cruciaal voor een veilige roeibeleving. Goed onderhouden en geschikt materiaal is essentieel voor je veiligheid en die van anderen op het water. Raadpleeg onze infographic over hulpmiddelen voor veilig varen en toerroeien voor handige tips en richtlijnen over materiaal.  

Reddingsvest

Het kiezen van het juiste reddingsvest is essentieel; bekijk onze gids ‘Welk reddingvest voor roeiers?‘ om te zorgen dat je voorbereid bent in geval van nood. Reddingsvesten speciaal voor roeiers (zie ook het artikel van Roei!) bieden extra comfort en veiligheid, terwijl het algemene belang van reddingsvesten niet te onderschatten is. Een reddingsvest werkt alleen als je het draagt en is van levensbelang. Zorg dat je altijd goed geïnformeerd bent en het juiste materiaal gebruikt voor een veilige roeitraining of roeitocht. 

Bijzondere weersomstandigheden

Bijzondere weersomstandigheden vereisen extra aandacht en voorbereiding om veilig te kunnen roeien. Zowel koude als hitte kunnen invloed hebben op je prestaties en welzijn op het water. Raadpleeg onze gids ‘Veilig varen bij warme en koude omstandigheden‘ om te leren hoe je het beste kunt omgaan met verschillende weersomstandigheden Voor warme omstandigheden zijn er specifieke richtlijnen van FISA beschikbaar, die kun je vinden in de ‘FISA-richtlijnen bij warme omstandigheden‘. Daarnaast blijft het van groot belang dat de verenigingsregels (zoals vaarverboden en stoplichten) altijd worden gerespecteerd. 

Sturen (verantwoordelijkheid en vaardigheden)

Het sturen van een roeiboot is een belangrijke taak die specifieke vaardigheden en verantwoordelijkheden vereist. Als stuurman of stuurvrouw heb je de verantwoordelijkheid om de veiligheid van de roeiers en andere vaarweggebruikers te waarborgen. Dit omvat het kiezen van een veilige route, het anticiperen op andere scheepvaart en het instrueren van de roeiers om in harmonie te roeien. Daarnaast moet je goed op de hoogte zijn van de regels en richtlijnen voor het roeien op verschillende wateren. Roeivereniging Jason heeft de handleiding ‘Roeien en sturen op de Rijn‘ samengesteld met gedetailleerde informatie over roeien en sturen op de Rijn. Deze handleiding kan andere roeiverenigingen inspireren om een soortgelijke handleiding voor hun eigen roeiwater op te stellen. 

Wat te doen bij omslaan en onderkoeling? 

Omslaan

Omslaan tijdens het roeien kan schrik en desoriëntatie veroorzaken, waardoor je het voetenbord mogelijk niet direct kunt vinden. Zorg er daarom voor dat je bekend bent met de werking van de heelstrings en quick-release om snel los te kunnen komen van de boot in geval van nood.  

Als je omslaat met een skiff, zijn er verschillende opties om veilig uit het water te komen. Als je het kunt, kun je proberen om terug in je skiff te klimmen, zie daarvoor deze instructievideo. Als het koud is en de kant is nabij, dan is naar de kant zwemmen ook een optie. Je kunt de skiff als drijfhulp gebruiken en eventueel liggend op de skiff naar de kant peddelen. Zie daarvoor deze instructievideo. Het wordt aanbevolen nooit alleen in een skiff te roeien, zodat een ander je kan helpen als je omslaat. Ook wordt verenigingen sterk aangeraden om een omslagtrainging op te nemen als onderdeel van de roeiopleiding.

Onderkoeling

Als het water koud is, loop je het risico op een koude shock en onderkoeling, zeker als je langere tijd in het water blijft. Een koude shock is de onmiddellijke reactie van je lichaam op plotselinge afkoeling. Pas daarna kan onderkoeling optreden bij langere blootstelling aan het koude water. Het is belangrijk om te weten wat je wel en niet moet doen in geval van onderkoeling. De gids ‘Wat (niet) te doen in geval van onderkoeling‘ geeft duidelijke richtlijnen over hoe je onderkoeling kunt voorkomen en wat je moet doen als je er mee te maken krijgt. Zie ook de gids ‘Wat is onderkoeling?’.

Overige watergebruikers

Bij het roeien is het essentieel om rekening te houden met andere watergebruikers. Wees je bewust van de dode hoek van binnenvaartschepen en vermijd deze zo veel mogelijk. De dode hoek kan tot wel 350 meter zijn. De vuistregel is: als jij de stuurhut kunt zien, dan kan de schipper jou ook zien. Zorg voor duidelijke communicatie en houd oogcontact waar mogelijk om misverstanden te voorkomen. Geef altijd voorrang aan grotere schepen en zorg dat je voorspelbaar vaart. Door respectvol en attent te zijn ten opzichte van andere watergebruikers, draag je bij aan een veilige en prettige vaarervaring voor iedereen.

Veiligheid voor roeiers

Voor uitgebreide informatie over veiligheid tijdens het roeien is de website ‘Varen doe je Samen’ een uitstekende bron

Bekijk alle veiligheidstips en instructies

Lees verder